Aliancka misja rozjemcza
Zbigniew Markowski Aliancka misja rozjemcza 1920-22 25 czerwca 1922 roku na miejski rynek w Tarnowskich Górach wmaszerowała czterdziestoosobowa grupa wojaków ze Szkocji. […]
Autor: Marc
Alfred Szklarski (1912-1992)
Zbigniew Markowski Alfred Szklarski (1912-1992) Niepowtarzalne barwy Afryki, Azji czy Ameryki Południowej, słodki smak przygody i zapach egzotyki: taki był przepis na […]
Tramwaj bluesowy
Zbigniew Markowski To całkowicie naturalne, że dziewiętnastowieczny Śląsk był skazany na komunikację szynową. Region wysyłał i przyjmował coraz więcej towarów, rosła liczba […]
Blues na Mariackiej
Anna Rusinek Początki ulicy Mariackiej Pierwsze zalążki ulicy Mariackiej sięgają dwóch wieków wstecz, kiedy to Katowice rozpoczęły ekspansję przemysłową. Budowa pobliskiej sieci […]
Ash’n’becher
„Buchac Blues” to piosenka z niezwykle długą historią. Radzionkowskie źródła pod już pod koniec XVIII wieku wzmiankują niejakiego Szymona Buchacza – młynarza. […]
Akwarele Grzegorza Chudego
Grzegorz Chudy to kwintesencja śląskości; być może nawet (jako taka) powinien być przechowywany w Sevres pod Paryżem. Nie tylko uczy śląskiej gwary, […]
Akwaforty Jana Szmatlocha
Trudno o bardziej śląską technikę graficzną niż akwaforta: artysta bierze miedzianą lub cynkową płytę i pokrywa ją odpornym na działanie kwasu werniksem. […]
Batki
Zbigniew Markowski Jeżeli weźmiemy pod uwagę pochodzenie słówka, powinniśmy raczej powiedzieć „badki”. Sprawa bowiem jest prosta: batki wzięły się od niemieckiego „badehose”, […]
Bania
Przyrodnicy na śląską banię przygotowali bardzo prosty opis: rząd – dyniowce, rodzina – dyniowate, rodzaj – dynia czyli jednoroczna roślina występująca w […]
Bajtel
Choć bajtla okrywa mgiełka tajemnicy, można napotkać teorię, iż słowo pochodzi od rumuńskiego „băiat”. Wyraz ten oznacza bardzo młodego człowieka płci męskiej […]
Apluzina
W języku niemieckim „pomarańcza” służyć może do określania wieku człowieka posługującego się tym terminem. Młodzi zawsze powiedzą „die Orange” (z inną co […]
Antryj
Antryj wziął się z długiej wędrówki łacińskiego słowa „introitus” oznaczającego wejście, wstęp lub początek; w przysłówkowej formie mamy więc również „intro”, w […]
Afa
Trudno podejrzewać Ślązaków sprzed stu czy dwustu lat o częste kontakty z małpami. Pszczyński pałac zawiera co prawda przepięknie rzeźbione wizerunki człekokształtnych […]
Winda
Na Śląsku windy nie jeżdżą między piętrami tylko między sztokami. „Sztok” to germanizm wywodzący się od podłogi (stockwerk), która stała się podstawią […]
Gwara śląska – kuchnia
W scence teściowa sprawdza znajomość gwary swojej (pochodzącej spoza Śląska) synowej. Słyszymy wówczas słówko „blank” – to wzmacniacz oznaczający maksymalne nasycenie jakiejś […]
Piłka nożna
Początek piosenki to nauka liczenia po śląsku: do jedenastu, bo tylu piłkarzy wybiega na murawę. Później słuchamy wskazówek trenera – szczególnie ważne […]
