Frela
Zbigniew Markowski Kwestia freli teoretycznie jest prosta: to zwieńczenie panieńskiego życia każdej kobiety. Chronologicznie żeńską karierę można bowiem opisać czterema słowami – […]
Kategoria: słowa kluczowe
Pochodzenie najważniejszych śląskich słówek
Fojermon
Zbigniew Markowski Ana, bana, fuk do sianaWystraszyła fojermanaFojerman sie zlynkNa kolana klynk Dziecięca wyliczanka (przypomniana na łamach prasy przez Alojzego Lyskę) opowiada […]
Fedrowanie
Zbigniew Markowski Fedrowania na Śląsku jest coraz mniej. Gdy w ostatnich dwudziestu latach kolejno zamykano zakłady wydobywcze, gazetowe nagłówki informowały, iż ta […]
Elwer
Zbigniew Markowski Elwer to po śląsku rzut karny. Słowo to potrzebne było nie tylko z powodu ogromnego znaczenia egzekwowanego bezlitośnie z odległości […]
Dynga
Zbigniew Markowski Dynga wywodzi się z języka prasłowiańskiego czyli wspólnej mowy narodów słowiańskich funkcjonującej do VII wieku naszej ery. Prasłowiańska tęcza przetrwała […]
Dychać
Zbigniew Markowski Dychanie ma swoje źródła w prasłowiańszczyźnie, o ile jednak mowa polska od XV wieku posługiwała się już oddychaniem, o tyle […]
Cygaryta
Zbigniew Markowski Cygaryta ma egzotyczne pochodzenie, bo jej źródła poszukiwać chyba należy w pradawnej mowie Majów, której współczesna nam wersja nosi nazwę […]
Cufal
Zbigniew Markowski Jeżeli znaczenie słowa „cufal” ktoś będzie chciał poznać w internecie, może stracić orientację. Śląskie słowniki online wyjaśnią bowiem, iż chodzi […]
Chyt
Zbigniew Markowski Kiedy Ślązak słyszy o chycie, jego pierwszym skojarzeniem jest możliwość pójścia na chyt. Ten słodki frazeologizm oznacza zamiar udania się […]
Cera
Zbigniew Markowski Córka po czesku to „dcera”; na bratanicę mówią w Czechach „bratrova dcera”, siostrzenica to oczywiście „sestřina dcera”. Z tego powodu […]
Brecha
Zbigniew Markowski Choć „Niemiecko – polski popularny słownik górniczy” Malawskiego i Morawskiego z 1924 roku to wydawnictwo nad wyraz kompetentne, w przypadku […]
Borok
Zbigniew Markowski „Borok” tylko z pozoru jest słowem prostym, jednoznaczne określenie jego znaczenia wymaga osadzenia w konkretnym kontekście. Po pierwsze więc, borokiem […]
Binder
Zbigniew Markowski Świat mody posiada dość obszerną szufladkę z napisem „śląski krawat”. W systemie aukcyjnym (już za niecałe 12 złotych) kupić można […]
Batki
Zbigniew Markowski Jeżeli weźmiemy pod uwagę pochodzenie słówka, powinniśmy raczej powiedzieć „badki”. Sprawa bowiem jest prosta: batki wzięły się od niemieckiego „badehose”, […]
Bania
Przyrodnicy na śląską banię przygotowali bardzo prosty opis: rząd – dyniowce, rodzina – dyniowate, rodzaj – dynia czyli jednoroczna roślina występująca w […]
Bajtel
Choć bajtla okrywa mgiełka tajemnicy, można napotkać teorię, iż słowo pochodzi od rumuńskiego „băiat”. Wyraz ten oznacza bardzo młodego człowieka płci męskiej […]
Apluzina
W języku niemieckim „pomarańcza” służyć może do określania wieku człowieka posługującego się tym terminem. Młodzi zawsze powiedzą „die Orange” (z inną co […]
Antryj
Antryj wziął się z długiej wędrówki łacińskiego słowa „introitus” oznaczającego wejście, wstęp lub początek; w przysłówkowej formie mamy więc również „intro”, w […]