słownik gwary śląskiej A - C
polsko-śląski

A

agrafka haszpa Bez ta haszpa mom teroski bolok. Z powodu tej agrafki mam teraz bolące miejsce.
agrafka zicherka Jak sie knefel urwie to cza wżonć zicherka. Gdy urwie się guzik należy użyć agrafki.
agrest sztachlok Kaj idzie kupić sztachlok? Gdzie można kupić agrest?
agrest wieprzki Rada mom wieprzki, ale prosto s krzoka. Lubię agrest, ale taki prosto z krzaka.
akordeon cyja Jak fto poradzi grać na cyi może sie dorobić do geltagu. Jeśli ktoś potrafi grać na akordeonie może sobie dorobić do wypłaty.
aksamit zamt Po wiela mocie tyn modry zamt? W jakiej cenie jest ten niebieski aksamit?
albo abo Abo idziesz, abo sam stój. Albo chodź, albo tutaj zostań.
albo lebo Lebo tak, lebo tak. Albo tak, albo tak.
atrament tinta Downi to yno tintom szrajbuwali. Dawniej pisano wyłącznie atramentem.
aut (w sporcie) aus Bal wylecioł na aus. Piłka znalazła się na aucie.
awantura haja Jak sie baba wnerwi to poradzi zrobić srogo haja. Gdy kobieta się zdenerwuje może zrobić wielką awanturę.
awantura łostuda Co sie trefiymy to łostuda. Ile razy się spotkamy, zawsze jest awantura.

B

babcia oma Oma mieli richtik gryfny dudlik. Babcia nosiła naprawdę piękny kok.
babcia starka Moja starka pamiynto wojna. Moja babcia pamięta wojnę.
babka piaskowa zista A co byś to zjod? Zisty ci ukroć? Co byś zjadł? Ukroić ci babki piaskowej?
bagażnik rowerowy gepek Tyn nec to sie weź na gepek. Połóż lepiej siatkę na bagażniku rowerowym.
bagażnik rowerowy gypek Lepi mjeć gypek przi kole, jak niy mieć. Lepiej mieć w rowerze bagażnik, niż go nie mieć.
bajki, bzdury bery Bery mi sam godosz. Opowiadasz bajki.
bańka, pojemnik na płyn kana Na woda cza mieć kana i na mlyko tak samo. Trzeba mieć pojemnik na wodę i na mleko też.
beret beretka Mosz mieć na gowie choby beretka bez zima. Zimą powinieneś mieć na głowie chociaż beret.
beznadziejny darymny Godać do ciebie to jes darymno godka. Mówienie do ciebie jest beznadziejne (nie ma sensu).
bezpiecznik zicherung Noprzód sztrom musi przelyźć bez zicherungi. Najpierw prąd płynie przez bezpieczniki.
bezrobotny, obibok elwer Jak sie bydziesz wydować to pacz coby to niy boł jaki elwer. Kiedy będziesz wychodzić za mąż zadbaj, by nie był to jakiś obibok.
biały bioły Bioły jak śniyg. Biały jak śnieg.
biegać lotać Yno byś lotała po sklepach. Tylko byś biegała po sklepach.
bilon klepoki Mom w kabzi same klepoki. W kieszeni mam sam bilon.
bluza jakla Seblyc sie ta jakla, bo ci bydzie gorko. Zdejmij bluzę, bo będzie ci gorąco.
błąd unfal Tyś to jes jedyn epny unfal. Jesteś jednym wielkim błędem.
błotnik w rowerze szusblech Kajś to szusblech stracioł? Gdzie zgubiłeś błotnik?
błoto, brud maras Na ty drodze to jes som maras! Na tej drodze jest wyłącznie błoto!
bogaty chłop pampoń Jego cera wydała sie za pamponia. Jego córka wyszła za mąż za bogatego chłopa.
boso po bosoku Niy mosz to szczewików, co lotosz po bosoku? Nie masz butów, że biegasz boso?
brama, wejście ajnfart Łostwórz ajnfart, bo byda jechoł na kole. Otwórz bramę, bo chcę wyjechać na rowerze.
brudas ciarach Żeby cie yno potym niy nozwali ciarachym. Żeby cię tylko później nie nazwano brudasem.
brudzić marasić Niy maraś mi sam w mojym kamerliku. Nie brudź mi w moim pokoju.
brzeszczot ajzynblat Kup ze czi nowe ajzynblaty. Kup trzy nowe brzeszczoty.
brzuch bas Tela żeś jod, że mosz srogi bas. Jadłeś tak dużo, że masz duży brzuch.
brzydki żadny Żadne mom te kwiotki. Mam brzydkie kwiatki.
budyń puding Oma uwarzoła wczora puding. Babcia przygotowała wczoraj budyń.
bułczanka żymlok Boły żymloki i krupnioki, ale my sie pojedli. Była bułczanka, kaszanka, ale się najedliśmy.
bułka żymła Spacz mi jakoś żymła do tego wusztu. Zorganizuj dla mnie jakąś bułkę do tej kiełbasy.
bułka paryska lynga Dejcie mi ta większo lynga. Poproszę o tę większą bułkę paryską.
burak ćwikła Niy moga warzić łobiadu, bo we naszym sklepie biy boło ćwikły. Nie mogę gotować obiadu, bo w naszym sklepie nie było buraków.
burzyć bulić Tyn stary mur byście musieli wybulić. Ten stary mur powinien pan zburzyć.
butelka flaszka Dejcie mi czi flaszki zeltra. Poproszę o trzy butelki wody mineralnej.
buty charboły Seblyc te charboły, bo w doma bydzie som maras.Zejmij buty, bo inaczej w domu będzie mnóstwo błota.

C

całkowicie blank Tak sie umarasioł, że boł blank czorny. Tak się ubrudził, że był cały brudny.
całkowicie ganc To jes gac jedno. To jest całkowicie wszystko jedno.
całus kusik Dej kusika. Pocałuj mnie.
cerować ficować Teroski już żodyn fuzekli niy ficuje. Teraz już nikt nie ceruje skarpet.
chałka plecionka Dejcie mi chlyb i dwie plecionki. Poproszę o chleb i dwie chałki.
chlew chlyw Wieprzki miyszkajom we chylwie. Świnie mieszkają w chlewie.
chłopak synek Nasze synki poradzom grać we fusbal. Nasi chłopcy potrafią grać w piłkę nożną.
chłopiec bajtel Za bajta jo boł rubszy jak teroski. Jako dziecko byłem grubszy niż teraz.
chodzić łazić Jak fto za dużo łazi to potym sie musi legnonć. Jeśli ktoś za dużo chodzi, potem musi się położyć.
chodź podź Niy stoj tak yno podź sam. Nie stój tak tylko podejdź tutaj.
chomik chamster Tak sie łobzar, że wyglondoł jak jaki chamster. Tak się najadł, że wyglądał jak jakiś chomik.
choroba serca, przyśpieszone bicie serca hercklekoty Jak cie widza to mom hercklekoty. Kiedy cię widzę serce mi bije w przyśpieszonym tempie.
chusta na głowę mężatki purpurka Gryfno mocie ta purpurka. Ma pani piękną chustę.
chusta na głowę w stroju ludowym merynka Spaczcie sie nowo merynka. Niech pani sobie kupi nową chustę.
chustka do nosa sznuptychla Dej mi swoja sznuptychla. Daj mi swoją chustkę do nosa.
chustka do nosa taszyntuch Sam mosz taszyntuch na ryma. Tutaj masz chusteczkę na katar.
chwalić kwolić Jak cie niy kwolom, kwol sie som. Kiedy cię nikt nie chwali, pochwal się sam.
chwalić się asić sie Niy ma sie co tyla asić. Nie ma co chwalić za bardzo.
ciasto kołocz Mocie pani jaki kołocz? Czy jest w sprzedaży jakieś ciasto?
ciągle durś Bez lato durś mi sie chce pić. Latem ciągle chce mi się pić.
ciągle porzond Porzond to samo. Ciągle to samo.
ciemność ćma Bez noc niy ma żodnego słońca yno sama ćma.
W nocy nie ma słońca, jedynie ciemność.
cieszyć się radować się Bajtle radujom się na feryje. Chłopcy cieszą się z powodu wakacji.
cmentarz smyntorz U nos smyntorz jes za kościołym. U nas cmentarz jest za kościołem.
córka cera Za kogo to sie wasza cera wydała? Za kogo wyszła pana/pani córka?
cukierek bombon Bajtle rade jedzom bombony. Dzieci chętnie jedzą cukierki.
cytryna cytrona Rod pija tyj, ale yno ze cytronom. Smakuje mi herbata, ale tylko z cytryną.
czarny, brudny czorny Bajtel jak przidzie z placu to jes cołki czorny. Kiedy dziecko wraca z podwórka jest całe ubrudzone.
czarownica heksa Wjrzała na mje jak jako heksa. Spojrzała na mnie jak jakaś czarownica.
czkawka szczukowka Juzaś mom szczukowka. Znowu mam czkawkę.
człowiek głupi gupi Niy kożdy musi być mondry, ale tyż niy powiniyn być łod razu gupi. Nie każdy musi być mądry, ale też nie powinien być głupcem.
człowiek źle oceniany, cham, piorun pieron Tyn pieron juzaś chcioł fszysko na borg. Ten cham znowu chciał wszystko wziąć na kredyt.
czwartek czwortek Czwortek jes pomiyndzy szczodom a piontkiym. Czwartek jest między środą a piątkiem.
czy eli Mosz eli jaki fojercok? Masz zapalniczkę?


STRONA GŁÓWNA

Antryj: przedsionek dla tych, którzy chcą polubić Górny Śląsk

redaktor naczelny: Zbigniew Markowski, tel.: 32 284 36 85