
słownik gwary śląskiej T - W
polsko-śląski
T
tabletka | pila | Jak mosz ryma weź sie pila.
Jeśli masz katar, weź tabletkę. |
tablica | tabula | Co sam naszrajbuwali na ty
tabuli? Co napisano na tej tablicy? |
taca | tablet | Potym prziszła łod ni cera
ze tabletym. Później przyszła jej córka z tacą. |
taczki | kara | Na bauplacu mo być kara. Na
placu budowy powinny być taczki. |
tak | ja | U mje ja to jes ja, a niy to
jes niy. U mnie tak znaczy tak, a nie to nie. |
tak, oczywiście | toć | Toć, że mosz recht.
Oczywiście, że masz rację. |
tapczan | leżanka | Leżanka niy może być kole
dźwiyrzy. Tapczan nie może stać koło drzwi. |
tarka do prania | waszbret | Fto dziś pamiynto jak sie
prało na waszbrecie? Któż dziś pamięta jak się
prało przy pomocy tarki? |
teatr | tyjater | Byliście we tym nowym
tyjatrze? Byliście w tym nowym teatrze? |
tego roku, latem | latoś | Latoś muszymy kajś
pojechać na rajza. Tego roku musimy wybrać się na
wycieczkę. |
tektura | papyndekel | Wyciep w końcu tym
papyndekel. Wyrzuć w końcu tę tekturę. |
teraz, obecnie | teroski | Teroski żodyn niy chce
łazić piechty. Teraz nikt nie chce chodzić piechotą. |
termometr | fibermas | Bajtle zaś poczaskały
fibermas. Dzieci znów potłukły termometr. |
teściowa | szwigermuter | A kaj to mocie szwigermuter?
A gdzie jest teściowa? |
tęcza | dynga | Po połedniu widzieli my na
polu dynga. Po południu na polu wiedzieliśmy tęczę. |
tęsknić | cknić | Ckni mi sie za mojym szacym.
Tęsknię za narzeczonym. |
tłok | ciśba | We cugu ciśby niy ma a we
autobusie niykiedy jes. W pociągu nie ma tłoku, a w
autobusie czasami jest. |
tłusty | masny | Te kartofle to zrobiyli
takie fest masne. Ziemniaki przygotowano takie mocno
tłuste. |
tłuszcz | fet | Zrob łobiod, ale niy dowej
za dużo fetu. Przygotuj obiad, ale nie dawaj za dużo
tłuszczu. |
torba, teczka | tasia | Skórzano jest ta tasia abo
ze papyndekla? Ta teczka jest ze skóry czy z tektury? |
torebka | bojtlik | Kajś poszła z bojtlikiym.
Wyszła gdzieś z torebką. |
torebka | tytka | U masorza majom papiorzane
tytki. U rzeźnika są papierowe torebki. |
tornister | pukeltasza | Bajtel dostoł nowo
pukeltasza. Chłopiec dostał nowy tornister. |
tort | torta | A na co wom ta torta,
geburstak mocie? A po co pani ten tort, ma pani urodziny? |
traktować łagodnie, pobłażać | folgować | Niy rób tyla larma i
pofolguj nom trocha. Nie krzycz tak i potraktuj nas
łagodnie. |
tramwaj | banka | Banka chnet przijedzie.
Tramwaj nadjedzie wkrótce. |
trawa | trowa | Trowa latoś niy chce
rosnonć. W tym roku trawa nie chce rosnąć. |
trefl (w kartach) | krojc | Niy chcom do mje prziść te
krojce. Nie mogę się doczekać trefli. |
trzepaczka do dywanów | kloper | Kaj sie stracioł nasz
kloper? Gdzie się podziała nasza trzepaczka do
dywanów? |
trzepak | klopsztanga | Nasza cera juzaś klacho
kole klopsztangi. Nasza córka znowu plotkuje przy
trzepaku. |
tulipan | tulpa | Do mje tulpy to som nolepsze
kwiotki. Dla mnie tulipan to najlepszy kwiat. |
tutaj | sam | Położ sam tyn nec.
Połóż tutaj tę siatkę. |
tutaj | tukej | Tukej możesz sie zicnonć.
Tutaj możesz usiąść. |
twarz, pysk | sznupa | Umyj sznupa, bo mosz czorno.
Umyj twarz, bo jest brudna. |
tydzień | tydziyń | Tydziyń wartko minie.
Tydzień szybko przeleci. |
yle | tela | Poszoł i tela go widzieli.
Poszedł i tyle go widziano. |
tylko | yno | Yno mje niy szteruj. Tylko
mnie nie denerwuj. |
tylny | zadni | We kole mo być lampa ze
przodku i zadnio tak samo. Rower powinien mieć światła
przednie oraz tylne. |
U
ubrać się | łoblyc sie | Juzaś niy mom sie w co
łoblyc. Znowu nie mam się w co ubrać. |
ubranie | łoblyczynie | A kajś to znod takie
łobleczynie? A gdzie znalazłeś takie ubranie? |
ubranie robocze | arbajtancug | Wypier mi tyn stary
arbajtancug. Wypierz mi stare ubranie robocze. |
uchwyt | hyngiel | Jak mosz hyngiel to sie go
czim. Skoro masz uchwyt to trzymaj się go. |
uderzyć | maznonć | Ciśba boła tako, że ftoś
go maznoł bez pysk i niy wiy fto. Był taki tłok, że
ktoś uderzył go w twarz i nie wie kto. |
uderzyć | piznonć | Moj synek sie piznoł w
kolano. Mój syn uderzył się w kolano. |
uderzyć | prasknonć | Pieron prasknoł we dzewo.
Piorun uderzył w drzewo. |
umieć | poradzić | Fto to niy poradzi jechać
na kole? Któż nie potrafi jeździć rowerem? |
upał | hica | Wola hica bez lato jak mroz
bez zima. Wolę upał latem niż mróz zimą. |
upić się | łożryć sie | Ino mi sie tam w szynku niy łożryj.
Tylko się nie upij w knajpie. |
upierać się | obstować | Obstowoł coby niy iś dziś
na gruba. Upierał się, żeby nie iść dziś na
kopalnię. |
urodziny | geburstak | Ftory to już wasz
geburstak? Które to już pana/pani urodziny? |
urwis | najduch | Juzaś tyn najduch prziszoł
do dom cołki czorny. Znów ten urwis wrócił do domu
kompletnie ubrudzony. |
urzędnik | byamter | Łod ni chop jes za byamtra.
Jej mąż jest urzędnikiem. |
usiąść | siednonć | Lubia sie siednonć we
łogrodzie. Lubię sobie usiąść w ogrodzie. |
usta, twarz | gymba | Gymba aż ji sie śmioła.
Twarz aż jej się śmiała. |
W
w kółko | ciyngiym | Ciyngiym godosz to samo.
Wciąż powtarzasz w kółko to samo. |
waliza | kofer | Kaj to ciśniesz z tym
kofrym? Dokąd idziesz z tą walizą? |
wałek do ciasta | nudelkula | Jo czimia nudelkula we
byfyju. Przechowuję wałek do ciasta w kredensie. |
wąchać, pachnieć | woniać | Ale te kfiotki gryfnie
woniajom. Ależ te kwiatki pięknie pachną. |
wąchanie, zapach | wonianie | Ty to mosz dobre wonianie.
Ty to masz dobry węch. |
wątrobianka | leberwuszt | We sklepie niy ma już
leberwusztu. W sklepie nie ma już wątrobianki. |
welon | szlajer | Podziwej sie na tyn szlajer.
Popatrz na ten welon. |
węglarka | kołkastla | A kołkastla juzaś pusto! A
węglarka znów pusta! |
wiadro | ajmer | Postow tyn ajmer na dylinie.
Postaw wiadro na podłodze. |
wiadro | kibel | Downi kible były ze blachy
a teroski som tak samo ze plastiku. Dawniej wiadra były
blaszane a teraz są również z plastiku. |
wiano | ausztojer | Łona miała srogi
ausztojer. Miała bogate wiano. |
widelec | widołka | Jak mosz nóż to niy jydz
samom widołkom. Kiedy masz nóż nie jedz samym
widelcem. |
wieczne pióro | filok | Łon to szrajbuwoł filokiym
jak jaki grof. On pisał wiecznym piórem jak jakiś
arystokrata. |
wielbłąd | kamela | Z tom pukeltaszom nosz
bajtel wyglondo jak kamela. Z tym tornistrem nasz synek
wygląda jak wielbłąd. |
wieszak na ubrania | bigel | Tako chudo, że wyglondo jak
bigel. Jest taka chuda, że wygląda jak wieszak na
ubrania. |
wietrzyć | luftować | Sam jest tela kurzoków, że
muszymy durś luftować. Jest tutaj tylu palaczy, że
ciągle musimy wietrzyć. |
więzienie, areszt | hereszt | We hereszcie idzie abo
siedzieć, abo robić za wachtyrza. W więzieniu można
albo siedzieć, albo pracować jako strażnik. |
wikary | kapelonek | Jak żech szła do
kościoła to żech trefioła kapelonka. Kiedy szłam do
kościoła, spotkałam wikarego. |
wilgotny | wilgły | Chadra do dyliny mo być
wilgło. Szmata do podłogi powinna być wilgotna. |
winda zjazdowa w kopalni | klotka | Bele sie szola niy urwała.
Najważniejsze, żeby nie urwała się winda zjazdowa. |
winda zjazdowa w kopalni | szola | Wleźli my do szole we
czech. Weszliśmy do windy zjazdowej w trójkę. |
wino jabłkowe | japcok | Japcok jes toni, ale jes
niyzdrowy. Wino jabłkowe jest tanie, ale niezdrowe. |
włącznik prądu | szalter | Kaj mocie szalter, bo ćma i
niy widza. Gdzie jest włącznik prądu, bo jest ciemno i
nie widzę. |
włożyć | wrazić | We banie boło tela ludzi,
że niy szło nikaj szpyndlika wrazić. W pociągu było
tyle osób, że nie można było włożyć szpilki. |
włóczęga | lopm | S ciebie to jest richtig
lomp. Jesteś prawdziwym włóczęgą. |
włóczęga | łazynga | Tyn moj chop to jest
łazynga. Mój mąż to taka łazęga. |
włóczyć się | smykać się | Niy smykej sie po nocy z
kamratami. Nie włócz się po nocy z kolegami. |
woda sodowa | zelter | Jak ci gorko to sie napij
zeltra. Jeżeli jest ci gorąco, napij się wody
mineralnej. |
worek | miech | A co tam mocie w miechu? Co
pan tam ma w worku? |
wódka | gorzoła | Na geburstagu może być
gorzoła, bele niy za wiela. Na urodzinach może być
wódka, byle nie za dużo. |
wódka, denaturat | bryna | Bryna niy jes zdrowo. Wódka
jest niezdrowa. |
wprowadzić się | przikludzić | Na lato przikludzymy sie do
nowy chałpy. Latem przeprowadzimy się do nowego domu. |
wrotki | rolszuły | Widziałach waszo cera
jeździć na rolszułach. Widziałam waszą córkę gdy
jeździła na wrotkach. |
wspierać | spomogać | Oma kożdego spomorze.
Babcia każdego wesprze. |
wstążeczka | szlajfka | Fto ci doł tako gryfno
szlajfka? Kto ci dał taką ładną wstążkę? |
wstętny, zły | pierziński | Co to za pierzińsko
choroba. Co to za wstrętna choroba. |
wstyd | gańba | Niy rób mi sam gańby przi
ludziach. Nie przynoś mi wstydu przy ludziach. |
wsuwka do włosów | szpanga | Kajś mi sie szpanga
straciyła. Gdziś mi zginęła wsuwka do włosów. |
wujek | onkel | Dejcie pozór onkel, cug
jedzie. Uważaj wujku, jedzie pociąg. |
wujek | uja | Nasz uja to tyn lokaty. Ten
kędzierzawy pan jest naszym wujkiem. |
wydawać pieniądze | udować | Wszysko żech udoł.
Wydałem wszystkie pieniądze. |
wyjść za mąż | wydać się | Wasza cera już sie
wydałą? Pani córka wyszła za mąż? |
wymiotować | rzigać | Był taki chory, że aże
rzigoł. Był tak chory, że aż wymiotował. |
wyobrażać sobie | forsztelować | Forszteluj sie: łon na to
nic niy pedzioł! Wyobraź sobie, że on na to nic nie
powiedział. |
wypłata | geltag | Lepszy mały geltag niż
żodyn. Lepsza wypłata mała, niż żadna. |
wyprowadzić się | wykludzić | A kaj to sie kcecie
wykludzić? A dokąd to się wyprowadzacie? |
wyrośnięte dziecko | pachoł | Niydowno lotoł z nuplym a
teroski to taki pachoł. Niedawno jeszcze biegał ze
smoczkiem a teraz jest takim wyrośniętym dzieckiem. |
wystarczy, dosyć | styknie | Styknom dwie sznity z
wusztym. Wystarczą dwie kromki z kiełbasą. |
wystrojony | wysztigluwany | Jak szac idzie do lipsty to
sie musi wysztigluwać. Kiedy narzeczony idzie do
narzeczonej, musi się wystroić. |
wytrzymać | łobstoć | Z tobom to ciynżko
łobstoć. Trudno z tobą wytrzymać. |
wyżywienie | kust | Za cały kust musioł
styknonć chlyb i woda. Za całe wyżywienie musiał
wystarczyć chleb i woda. |
Antryj: przedsionek dla tych, którzy chcą polubić Górny Śląsk
redaktor naczelny: Zbigniew Markowski, tel.: 32 284 36 85