słownik gwary śląskiej A - C
śląsko-polski

B

badyhouzy	kąpielówki	Łoblycz sie badyhouzy. Załóż kąpielówki.
bajs	kęs	Dej mi yno jedyn bajs ze twoi sznity. Daj mi tylko jeden kęs twojej kanapki.
bajtel	chłopiec	Za bajta jo boł rubszy jak teroski. Jako dziecko byłem grubszy niż teraz.
bakpulwer	proszek do pieczenia	Idź do sklepu, bo niy mom bakpulweru. Idź do sklepu, bo nie mam proszku do pieczenia.
bal	piłka do gry	Kaj zaś jes mój bal? Gdzie podziała się moja piłka?
bamber	rolnik, gospodarz	Teroski bambry majom wiela roboty. Obecnie rolnicy mają dużo pracy.
bamoncić	mieszać w głowie	Niy bamonć mje! Nie mieszaj mi w głowie!
bana	kolej	Na banie to jes blank dobro robota. Praca na kolei jest całkiem dobra.
banhof	dworzec kolejowy	Kaj sam u wos jes banhof? Gdzie w tym mieście jest dworzec kolejowy?
bania	dynia	Moga wypić kompot z banie. Mogę się napić kompotu z dyni.
banka	tramwaj	Banka chnet przijedzie. Tramwaj nadjedzie wkrótce.
bas	brzuch	Tela żeś jod, że mosz srogi bas. Jadłeś tak dużo, że masz duży brzuch.
batki	majtki	Pod galotami sie nosi batki. Pod spodniami nosimy majtki.
bebok	straszydło	Wyglondosz jak jaki bebok. Wyglądasz jak jakieś straszydło.
beretka	beret	Mosz mieć na gowie choby beretka bez zima. Zimą powinieneś mieć na głowie chociaż beret.
berg	skała, kamień	Idzie sie piznonć ło tyn berg na placu. O kamień na podwórku można się uderzyć.
bery	bajki, bzdury	Bery mi sam godosz. Opowiadasz bajki.
beszong	nasyp kolejowy	Na beszongu rosła trowa. Na kolejowym nasypie rosła trawa.
bezto	dlatego że	Jes noc, bezto momy ćma. Jest noc, dlatego jest ciemno.
bezuch	odwiedziny	We szczoda mom bezuch. W środę będę miał odwiedziny.
bier	zabierz	Bier tyn nec i leć do sklepu. Zabierz siatkę i biegnij do sklepu.
bifyj	kredens	Tolyrze sie czimie we byfyju. Talerze trzymamy w kredensie.
bigel	wieszak na ubrania	Tako chudo, że wyglondo jak bigel. Jest taka chuda, że wygląda jak wieszak na ubrania.
biglować	prasować	Mom wiela biglowania dzisioj. Mam dziś dużo prasowania.
biksa	puszka	Skryj te szkloki do biksy. Schowaj landrynki do puszki.
bina	pszczoła	Biny lecom do kwiotków. Pszczoły lecą do kwiatków.
binder	krawat	Łoblycz sie binder, bydziesz gryfniejszy. Załóż krawat, będziesz ładniejszy.
bioły	biały	Bioły jak śniyg. Biały jak śnieg.
biza	kant w spodniach	Bigluj tak, coby boły bizy. Prasuj tak, żeby uzyskać kanty w spodniach.
blajsztift	ołówek	Szkrajbuj blajsztiftym, bydzie leko zgumować. Pisz ołówkiem, wtedy będzie łatwo to zetrzeć.
blamować się	ośmieszać się, kompromitować	Niy blamuj sie chopie. Nie ośmieszaj się człowieku.
blank	całkowicie	Tak sie umarasioł, że boł blank czorny. Tak się ubrudził, że był cały brudny.
blaza	odcisk, bąbel	Łod kilofa mom blazy. Od kilofu zrobiły mi się odciski.
blizablajfer	piorunochron	Na chałpie cza mieć blizablajfer. Na domu powinien być piorunochron.
blumkol	kalafior	Mocie we sklepie blumkol? Czy w sklepie jest kalafior?
blynduwać	świecić w oczy	Ber te żdżadło, bo mi blyndujesz. Zabierz to lusterko, bo mi świecisz w oczy.
bojtlik	torebka	Kajś poszła z bojtlikiym. Wyszła gdzieś z torebką.
bolok	siniak, bolące miejsce	Jak sie pizniesz to mosz bolok. Gdy się uderzysz, masz siniaka.
bombon	cukierek	Bajtle rade jedzom bombony. Dzieci chętnie jedzą cukierki.
bonkawa	kawa naturalna	Jak śniodosz to sie napij bonkawy. Pij kawę do śniadania.
borg	kredyt	Auto to cza kupić na borg. Samochód należy kupić na kredyt.
borok	nieudacznik, biedak	Juzaś tyn borok siedzi we robocie. Ten biedak znów jest w pracy.
borszatajn	krawężnik	Niy wyłaź za borsztajn. Nie wychodź poza krawężnik.
brateringi	śledzie opiekane	Mom smak na brateringi. Zjadlbym śledzia opiekanego.
bratkartofle	smażone ziemniaki	Dzisio na łobiod som bratkartofle. Dziś na obiad mamy smażone ziemniaki.
brauza	napój musujący, oranżada, woda mineralna	Cołki dziyń boło tak gorko, co żech wypioł kista brauzy. Przez cały dzień było tak gorąco, że wypiłem skrzynkę wody mineralnej.
brecha	łom	Do ty roboty mosz mieć brecha. Do tej pracy potrzebujesz łomu.
brif	list, pismo	Czekom na brif łot bracika. Czekam na list od brata.
brifkastla	skrzynka na listy	Kupcie sie nowo brifkastla, bo staro sie zatła. Powinniście kupić nową skrzynkę na listy, bo stara się zacięła.
briftasza	portfel	Nowo mocie ta briftasza? Pana portfel jest nowy?
bryle	okulary	Do auta mom mieć bryle. W samochodzie powinienem założyć okulary.
bryna	wódka, denaturat	Bryna niy jes zdrowo. Wódka jest niezdrowa.
buchty	kluski na parze	Rod jym buchty. Lubię kluski na parze.
bulić	burzyć	Tyn stary mur byście musieli wybulić. Ten stary mur powinien pan zburzyć.
byamter	urzędnik	Łod ni chop jes za byamtra. Jej mąż jest urzędnikiem.
bysztek	sztućce	My sie kupiyli blank nowy bysztek. Kupiliśmy całkiem nowe sztućce.

C

cajtong	gazeta	Jak bydziesz szoł nazot, kup cajtong. Kiedy będziesz wracał, kup gazetę.
cera	córka	Za kogo to sie wasza cera wydała? Za kogo wyszła pana/pani córka?
cesta	droga	Szoł cestom łod jedny łosady do drugi. Szedł drogą od jednej osady do drugiej.
chaberfloki	płatki owsiane	Chaberfloki to som dobre do bajtli. Płatki owsiane dobre są dla dzieci.
chachor	pijak	Coby z ciebie niy boł chachor. Obyś nie został pijakiem.
chaderlok	szmaciarz	Juzaś się łoblyk jak chaderlok. Znów ubrał się jak szmaciarz.
chadra	szmata	Sam mosz chadra do dyliny. Tutaj jest szmata do podłogi.
chamster	chomik	Tak sie łobzar, że wyglondoł jak jaki chamster. Tak się najadł, że wyglądał jak jakiś chomik.
charboły	buty	Seblyc te charboły, bo w doma bydzie som maras.Zejmij buty, bo inaczej w domu będzie mnóstwo błota.
charlać	kaszleć	Downo to tak charlocie? Czy od dawna pan tak kaszle?
chlyw	chlew	Wieprzki miyszkajom we chylwie. Świnie mieszkają w chlewie.
chnet	niebawem	Chnet bydzie ćma. Niedlugo zrobi się ciemno.
chop	mężczyzna, mąż	Chopy rade grajom we fusbal. Mężczyźni lubią grać w piłkę nożną.
chrobok	robak	Pełno sam rostomajtych chroboków. Mnóstwo tutaj różnych robaków.
chycić	złapać	Chyć się klopsztangi jak niy poradzisz ustoć. Złap się trzepaka, jeżeli nie potrafisz ustać.
chyt	podryw	Wysztigluj sie a idź na chyt. Wystrój się i idź na podryw.
ciaciany	piękny, ugłaskany	Ale mocie tyn kamerlik wyciaciany. Ale pani ma piękny pokoik.
ciarach	brudas	Żeby cie yno potym niy nozwali ciarachym. Żeby cię tylko później nie nazwano brudasem.
ciepać	rzucać	Bal idzie kulać, ale ciepać niym tak samo idzie. Piłkę można turlać, ale da się także nią rzucać.
ciorać	pomiatać, brudzić	Niy ciorej tak tym heftym, bo ci się pomarasi. Nie pomiataj tak zeszytem, bo ci się wybrudzi.
ciśba	tłok	We cugu ciśby niy ma a we autobusie niykiedy jes. W pociągu nie ma tłoku, a w autobusie czasami jest.
ciyngiym	w kółko	Ciyngiym godosz to samo. Wciąż powtarzasz w kółko to samo.
cknić	tęsknić	Ckni mi sie za mojym szacym. Tęsknię za narzeczonym.
coby	żeby	Hajer mioł karbidka, coby widzioł we ty ćmie na grubie. Górnik miał lampkę karbidową, żeby widzieć w ciemności na kopalni.
corsztok	miarka składana	Na co ci blajsztift jak niy mosz corsztoka? Po co ci ołówek skoro nie masz miarki?
cufal	przypadek	Trefiyli my sie bez cufal. Spotkaliśmy się przez przypadek.
cug	pociąg, pęd	Ło ftory mosz cug? O której godzinie odchodzi twój pociąg?
cukrować	słodzić	Ludziom cza niykiedy cukrować. Ludziom należy czasem słodzić.
cwerg	krasnal	Niy wyglondoł jak chop yno jak jaki cwerg. Nie wyglądał jak mężczyzna tylko jak krasnal.
cwibak	suchary	Bez lato my roz jedli cwibak. Latem pewnego razu jedliśmy suchary.
cyganić	kłamać	Yno mje niy cygoń! Tylko mnie nie okłamuj!
cygaryty	papierosy	Cygaryty sie czimie w kabzie. Papierosy trzyma się w kieszeni.
cyja	akordeon	Jak fto poradzi grać na cyi może sie dorobić do geltagu. Jeśli ktoś potrafi grać na akordeonie może sobie dorobić do wypłaty.
cytrona	cytryna	Rod pija tyj, ale yno ze cytronom. Smakuje mi herbata, ale tylko z cytryną.
czorny	czarny, brudny	Bajtel jak przidzie z placu to jes cołki czorny. Kiedy dziecko wraca z podwórka jest całe ubrudzone.
czwortek	czwartek	Czwortek jes pomiyndzy szczodom a piontkiym. Czwartek jest między środą a piątkiem