
słownik gwary śląskiej A - C
śląsko-polski
A
abcalunek | dług, kredyt, spłata | Weznymy tyn byfyj na
abcalunek. Kupimy ten kredens na raty. |
abcybilder | nalepka | Wejrzi sie na abcyninder.
Spójrz na nalepkę. |
abfal | śmieć, błąd | Podziwej sie sam: som abfal.
Popatrz tutaj - same śmieci. |
abo | albo | Abo idziesz, abo sam stój.
Albo chodź, albo tutaj zostań. |
abzac | obcas | Abzac mi sie złomoł.
Złamałam obcas. |
achtlik | ósma część czegoś | Coś to wypioł? Ani
achtlik. Dlaczego tak mało wypiłeś, to nawet nie jedna
ósma litra. |
afa | małpa | Niy skokej choby afa.
Przestań skakać jak małpa. |
ajlauf | lane kluski | Bydzie ajlauf na łobiod. Na
obiad mamy lane kluski. |
ajmer | wiadro | Postow tyn ajmer na dylinie.
Postaw wiadro na podłodze. |
ajnfart | brama, wejście | Łostwórz ajnfart, bo byda
jechoł na kole. Otwórz bramę, bo chcę wyjechać na
rowerze. |
ajzynblat | brzeszczot | Kup ze czi nowe ajzynblaty.
Kup trzy nowe brzeszczoty. |
akuratny | odpowiedni | Tyn ancug bydzie akuratny.
Ten garnitur będzie odpowiedni. |
amajza | mrówka | Amajza wlazła na kwiotek.
Mrówka weszła na kwiatek. |
ancla | kawalerka lub małe pomieszczenie | W ty jego ancli niy ma
placu. W jego kawalerce brakuje miejsca. |
ancug | garnitur | Widzieli go iś we ancugu.
Był widziany jak szedł w garniturze. |
ansztalt | zakład pracy | Sam jes mój anszalt. Oto
mój zakład pracy. |
antryj | przedpokój | Łostow szczewiki we
antryju. Pozostaw obuwie w przedpokoju. |
ańfachowy | nieodpowiedni | Tyn binder to mosz richtig
ańfachowy. Twój krawat jest bardzo nieodpowiedni. |
apluzina | pomarańcza | Zjydz co, choby apluzina.
Zjedz coś, przynajmniej pomarańczę. |
aprikołza | morela | Byś mogła kupić trocha
aprikołzów. Mogłabyś kupić nieco moreli. |
apsztyfikan | zalotnik | Prziszoł tyn twój
apsztyfikant. Pojawił się twój zalotnik. |
arbajtancug | ubranie robocze | Wypier mi tyn stary
arbajtancug. Wypierz mi stare ubranie robocze. |
asić sie | chwalić się | Niy ma sie co tyla asić.
Nie ma co chwalić za bardzo. |
asta | gałąź | Podziwej sie - tela latoś
jabłków, co asta sie złomała. Popatrz, w tym roku
jest tyle jabłek, że gałąź złamała się. |
aszynbecher | popielniczka | Wyciep no ze aszymbechra, bo
tam jest połno. Wyrzuć zawartość popielniczki, bo
jest pełna. |
aus | aut (w sporcie) | Bal wylecioł na aus. Piłka
znalazła się na aucie. |
ausgus | zlewozmywak | Wciep szolki do ausgusa, bo
som czorne Połóż szklanki w zlewozmywaku, bo są
brudne. |
ausztojer | wiano | Łona miała srogi
ausztojer. Miała bogate wiano. |
B
badyhouzy | kąpielówki | Łoblycz sie badyhouzy. Załóż
kąpielówki. |
bajs | kęs | Dej mi yno jedyn bajs ze twoi sznity.
Daj mi tylko jeden kęs twojej kanapki. |
bajtel | chłopiec | Za bajta jo boł rubszy jak teroski.
Jako dziecko byłem grubszy niż teraz. |
bakpulwer | proszek do pieczenia | Idź do sklepu, bo niy mom bakpulweru.
Idź do sklepu, bo nie mam proszku do pieczenia. |
bal | piłka do gry | Kaj zaś jes mój bal? Gdzie podziała
się moja piłka? |
bamber | rolnik, gospodarz | Teroski bambry majom wiela roboty.
Obecnie rolnicy mają dużo pracy. |
bamoncić | mieszać w głowie | Niy bamonć mje! Nie mieszaj mi w
głowie! |
bana | kolej | Na banie to jes blank dobro robota.
Praca na kolei jest całkiem dobra. |
banhof | dworzec kolejowy | Kaj sam u wos jes banhof? Gdzie w tym
mieście jest dworzec kolejowy? |
bania | dynia | Moga wypić kompot z banie. Mogę się
napić kompotu z dyni. |
banka | tramwaj | Banka chnet przijedzie. Tramwaj
nadjedzie wkrótce. |
bas | brzuch | Tela żeś jod, że mosz srogi bas.
Jadłeś tak dużo, że masz duży brzuch. |
batki | majtki | Pod galotami sie nosi batki. Pod
spodniami nosimy majtki. |
bebok | straszydło | Wyglondosz jak jaki bebok. Wyglądasz
jak jakieś straszydło. |
beretka | beret | Mosz mieć na gowie choby beretka bez
zima. Zimą powinieneś mieć na głowie chociaż beret. |
berg | skała, kamień | Idzie sie piznonć ło tyn berg na
placu. O kamień na podwórku można się uderzyć. |
bery | bajki, bzdury | Bery mi sam godosz. Opowiadasz bajki. |
beszong | nasyp kolejowy | Na beszongu rosła trowa. Na kolejowym
nasypie rosła trawa. |
bezto | dlatego że | Jes noc, bezto momy ćma. Jest noc,
dlatego jest ciemno. |
bezuch | odwiedziny | We szczoda mom bezuch. W środę będę
miał odwiedziny. |
bier | zabierz | Bier tyn nec i leć do sklepu. Zabierz
siatkę i biegnij do sklepu. |
bifyj | kredens | Tolyrze sie czimie we byfyju. Talerze
trzymamy w kredensie. |
bigel | wieszak na ubrania | Tako chudo, że wyglondo jak bigel. Jest
taka chuda, że wygląda jak wieszak na ubrania. |
biglować | prasować | Mom wiela biglowania dzisioj. Mam dziś
dużo prasowania. |
biksa | puszka | Skryj te szkloki do biksy. Schowaj
landrynki do puszki. |
bina | pszczoła | Biny lecom do kwiotków. Pszczoły lecą
do kwiatków. |
binder | krawat | Łoblycz sie binder, bydziesz
gryfniejszy. Załóż krawat, będziesz ładniejszy. |
bioły | biały | Bioły jak śniyg. Biały jak śnieg. |
biza | kant w spodniach | Bigluj tak, coby boły bizy. Prasuj tak,
żeby uzyskać kanty w spodniach. |
blajsztift | ołówek | Szkrajbuj blajsztiftym, bydzie leko
zgumować. Pisz ołówkiem, wtedy będzie łatwo to
zetrzeć. |
blamować się | ośmieszać się, kompromitować | Niy blamuj sie chopie. Nie ośmieszaj
się człowieku. |
blank | całkowicie | Tak sie umarasioł, że boł blank
czorny. Tak się ubrudził, że był cały brudny. |
blaza | odcisk, bąbel | Łod kilofa mom blazy. Od kilofu
zrobiły mi się odciski. |
blizablajfer | piorunochron | Na chałpie cza mieć blizablajfer. Na
domu powinien być piorunochron. |
blumkol | kalafior | Mocie we sklepie blumkol? Czy w sklepie
jest kalafior? |
blynduwać | świecić w oczy | Ber te żdżadło, bo mi blyndujesz.
Zabierz to lusterko, bo mi świecisz w oczy. |
bojtlik | torebka | Kajś poszła z bojtlikiym. Wyszła
gdzieś z torebką. |
bolok | siniak, bolące miejsce | Jak sie pizniesz to mosz bolok. Gdy się
uderzysz, masz siniaka. |
bombon | cukierek | Bajtle rade jedzom bombony. Dzieci
chętnie jedzą cukierki. |
bonkawa | kawa naturalna | Jak śniodosz to sie napij bonkawy. Pij
kawę do śniadania. |
borg | kredyt | Auto to cza kupić na borg. Samochód
należy kupić na kredyt. |
borok | nieudacznik, biedak | Juzaś tyn borok siedzi we robocie. Ten
biedak znów jest w pracy. |
borszatajn | krawężnik | Niy wyłaź za borsztajn. Nie wychodź
poza krawężnik. |
brateringi | śledzie opiekane | Mom smak na brateringi. Zjadlbym
śledzia opiekanego. |
bratkartofle | smażone ziemniaki | Dzisio na łobiod som bratkartofle.
Dziś na obiad mamy smażone ziemniaki. |
brauza | napój musujący, oranżada, woda mineralna | Cołki dziyń boło tak gorko, co żech
wypioł kista brauzy. Przez cały dzień było tak
gorąco, że wypiłem skrzynkę wody mineralnej. |
brecha | łom | Do ty roboty mosz mieć brecha. Do tej
pracy potrzebujesz łomu. |
brif | list, pismo | Czekom na brif łot bracika. Czekam na
list od brata. |
brifkastla | skrzynka na listy | Kupcie sie nowo brifkastla, bo staro sie
zatła. Powinniście kupić nową skrzynkę na listy, bo
stara się zacięła. |
briftasza | portfel | Nowo mocie ta briftasza? Pana portfel
jest nowy? |
bryle | okulary | Do auta mom mieć bryle. W samochodzie
powinienem założyć okulary. |
bryna | wódka, denaturat | Bryna niy jes zdrowo. Wódka jest
niezdrowa. |
buchty | kluski na parze | Rod jym buchty. Lubię kluski na parze. |
bulić | burzyć | Tyn stary mur byście musieli wybulić.
Ten stary mur powinien pan zburzyć. |
byamter | urzędnik | Łod ni chop jes za byamtra. Jej mąż
jest urzędnikiem. |
bysztek | sztućce | My sie kupiyli blank nowy bysztek.
Kupiliśmy całkiem nowe sztućce. |
C
cajtong | gazeta | Jak bydziesz szoł nazot, kup cajtong.
Kiedy będziesz wracał, kup gazetę.
|
cera | córka | Za kogo to sie wasza cera wydała? Za
kogo wyszła pana/pani córka?
|
cesta | droga | Szoł cestom łod jedny łosady do
drugi. Szedł drogą od jednej osady do drugiej.
|
chaberfloki | płatki owsiane | Chaberfloki to som dobre do bajtli.
Płatki owsiane dobre są dla dzieci.
|
chachor | pijak | Coby z ciebie niy boł chachor. Obyś
nie został pijakiem.
|
chaderlok | szmaciarz | Juzaś się łoblyk jak chaderlok. Znów
ubrał się jak szmaciarz.
|
chadra | szmata | Sam mosz chadra do dyliny. Tutaj jest
szmata do podłogi.
|
chamster | chomik | Tak sie łobzar, że wyglondoł jak jaki
chamster. Tak się najadł, że wyglądał jak jakiś
chomik.
|
charboły | buty | Seblyc te charboły, bo w doma bydzie
som maras.Zejmij buty, bo inaczej w domu będzie mnóstwo
błota.
|
charlać | kaszleć | Downo to tak charlocie? Czy od dawna pan
tak kaszle?
|
chlyw | chlew | Wieprzki miyszkajom we chylwie. Świnie
mieszkają w chlewie.
|
chnet | niebawem | Chnet bydzie ćma. Niedlugo zrobi się
ciemno.
|
chop | mężczyzna, mąż | Chopy rade grajom we fusbal.
Mężczyźni lubią grać w piłkę nożną.
|
chrobok | robak | Pełno sam rostomajtych chroboków.
Mnóstwo tutaj różnych robaków.
|
chycić | złapać | Chyć się klopsztangi jak niy poradzisz
ustoć. Złap się trzepaka, jeżeli nie potrafisz
ustać.
|
chyt | podryw | Wysztigluj sie a idź na chyt. Wystrój się i idź na podryw.
|
ciaciany | piękny, ugłaskany | Ale mocie tyn kamerlik wyciaciany. Ale
pani ma piękny pokoik.
|
ciarach | brudas | Żeby cie yno potym niy nozwali
ciarachym. Żeby cię tylko później nie nazwano
brudasem.
|
ciepać | rzucać | Bal idzie kulać, ale ciepać niym tak
samo idzie. Piłkę można turlać, ale da się także
nią rzucać.
|
ciorać | pomiatać, brudzić | Niy ciorej tak tym heftym, bo ci się
pomarasi. Nie pomiataj tak zeszytem, bo ci się wybrudzi.
|
ciśba | tłok | We cugu ciśby niy ma a we autobusie
niykiedy jes. W pociągu nie ma tłoku, a w autobusie
czasami jest.
|
ciyngiym | w kółko | Ciyngiym godosz to samo. Wciąż
powtarzasz w kółko to samo.
|
cknić | tęsknić | Ckni mi sie za mojym szacym. Tęsknię
za narzeczonym.
|
coby | żeby | Hajer mioł karbidka, coby widzioł we
ty ćmie na grubie. Górnik miał lampkę karbidową,
żeby widzieć w ciemności na kopalni.
|
corsztok | miarka składana | Na co ci blajsztift jak niy mosz
corsztoka? Po co ci ołówek skoro nie masz miarki?
|
cufal | przypadek | Trefiyli my sie bez cufal. Spotkaliśmy
się przez przypadek.
|
cug | pociąg, pęd | Ło ftory mosz cug? O której godzinie
odchodzi twój pociąg?
|
cukrować | słodzić | Ludziom cza niykiedy cukrować. Ludziom
należy czasem słodzić.
|
cwerg | krasnal | Niy wyglondoł jak chop yno jak jaki
cwerg. Nie wyglądał jak mężczyzna tylko jak krasnal.
|
cwibak | suchary | Bez lato my roz jedli cwibak. Latem
pewnego razu jedliśmy suchary.
|
cyganić | kłamać | Yno mje niy cygoń! Tylko mnie nie
okłamuj!
|
cygaryty | papierosy | Cygaryty sie czimie w kabzie. Papierosy
trzyma się w kieszeni.
|
cyja | akordeon | Jak fto poradzi grać na cyi może sie
dorobić do geltagu. Jeśli ktoś potrafi grać na
akordeonie może sobie dorobić do wypłaty.
|
cytrona | cytryna | Rod pija tyj, ale yno ze cytronom.
Smakuje mi herbata, ale tylko z cytryną.
|
czorny | czarny, brudny | Bajtel jak przidzie z placu to jes
cołki czorny. Kiedy dziecko wraca z podwórka jest całe
ubrudzone.
|
czwortek | czwartek | Czwortek jes pomiyndzy szczodom a
piontkiym. Czwartek jest między środą a piątkiem
|
Antryj: przedsionek dla tych, którzy chcą polubić Górny Śląsk
redaktor naczelny: Zbigniew Markowski, tel.: 32 284 36 85
polecamy także:
poznaj-slask.pl
kici-kici.pl
kuchnia-slaska.pl
tg.net.pl
gwarki.tg.net.pl
24.edu.pl